برنامه نمونه برداری و ترجیح میزبانی کفشدوزک خربزه، epilachna chrysomelina (f.) (col.: coccinellidae). روی چند میزبان از خانواده کدوئیان در اهواز

کفشدوزک خربزه با نام علمی epilachna chrysomelina (f.) یکی از مهمترین آفاتی است که گیاهان خانواده کدوئیان را مورد حمله قرار می دهد. برنامه نمونه برداری و ترجیح میزبانی این کفشدوزک که کم و بیش در تمام نقاط ایران وجود دارد، در شهر اهواز بررسی شد. در برنامه نمونه برداری از جمعیت کفشدوزک خربزه اندازه مناسب نمونه 12 عدد و سطح زیرین برگ میزبان و مرحله تخم کفشدوزک به ترتیب مناسب ترین سطح نمونه برداری و مرحله رشدی برای نمونه برداری از جمعیت این حشره تعیین شد. در شرایط آزمایشگاهی این کفشدوزک خیار سبز را نسبت به هندوانه، خیار چنبر، خربزه و کدو مسمایی ترجیح داد. در شرایط مزرعه ای نیز دو آزمایش در مورد ترجیح میزبانی این حشره انجام شد. در آزمایش اول ترجیح میزبانی این کفشدوزک روی دو میزبانی که در شرایط آزمایشگاهی بیشترین تغذیه از آنها صورت گرفته بود (خیار سبز و کدو مسمایی)، بررسی شد. در آزمایش دوم ترجیح کفشدوزک روی ارقام مختلف خیار سبز (پرینس، سوپردومینوس، آر اس فرونتو و سیرانا) به صورت طرح کرتهای خرد شده در زمان در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار ارزیابی شد. در آزمایش اول و از اواسط خرداد تا اوایل تیر میانگین مجموع جمعیت مراحل مختلف رشدی کفشدوزک روی خیار سبز به طور معنی داری بیشتر ازکدو مسمایی بود. در آزمایش دوم میانگین مجموع جمعیت مراحل مختلف رشدی کفشدوزک روی رقم سوپر دومینوس بیشتر از سایر رقم های خیار بود. بنا براین توصیه می شود در مناطقی که آلودگی شدید به این آفت وجود دارد، از کشت خیار سبز رقم سوپردومینوس اجتناب شود و یا اینکه این رقم در مزارع جالیزی به عنوان گیاه تله کشت گردد و سپس از سایر روش های کنترل برای نابودی کفشدوزک خربزه استفاده شود.